Yine uzun bir süre bu köşede yazamadım ama haberleri vermeye devam edebildik. Yandaki haberlerden de anlayacağınız gibi bu arada Türkiyede ve dünyada ilaç arenasında çok önemli gelişmeler oldu. Pioglitazon ve parasetamol’ün kanserojen etkisinden tutun, Champix’in yan etkileri, statinlerdeki kısıtlamalar, gabapentindeki gelişmeler dünyada tartışılırken Türkiyede yetkililer günü ve bu arada bazı firmaları kurtarma çabasında...
Bilimsel tartışmaların başında gabapentin (NEURONTIN, EVIPTIN, GABATEVA, NEPITIN, NERUDA, GABASET, GABTIN) gelmekte. Okurlarımız eski yazılarımıza bakarlarsa bu konuda daha öncede bu sayfalarda onlarca yazı ve haber çıktığını göreceklerdir. Pfizer ve Warner Lambert NEURONTIN ile ilgili olarak ABD de rekor tazminatlar ödemişler ve ödemeye de devam etmektedir..
Gabapentinin ne işe yaradığı bilimsel açıdan çok iyi bilinmemektedir. İlaç epilepsiden, post-herpetik nöraljiye, nöropatik ağrıya, bipolar bozukluklara, migrene, çeşitli diğer ağrılara etkili. Bir yazar NEURONTİN’i 21. Yüzyılın “YILAN-YAĞINA, SNAKE-OIL” benzetmekte ve şimdiye kadar firma tarafından hangi hastalık için denenmişse etkili bulunmuş bir ilaç!!!! Bu hakikaten doğru mu?.
Geçen haftalarda ABD de yapılan, NEURONTIN ile ilgili STEP çalışmasını kritize eden ve Arch Int Med de yayınlanan (Samuel D. Krumholz; David S. Egilman; Joseph S. Ross; Study of Neurontin: Titrate to Effect, Profile of Safety (STEPS) Trial: A Narrative Account of a Gabapentin Seeding Trial, Arch Intern Med, Jun 2011; 171: 1100 - 1107.; Background Seeding trials, clinical studies conducted by pharmaceutical companies for marketing purposes, have rarely been described in detail.
Methods We examined all documents relating to the clinical trial Study of Neurontin: Titrate to Effect, Profile of Safety (STEPS) produced during the Neurontin marketing, sales practices, and product liability litigation, including company internal and external correspondence, reports, and presentations, as well as depositions elicited in legal proceedings of Harden Manufacturing vs Pfizer and Franklin vs Warner-Lambert, most which were created between 1990 and 2009. Using a systematic search strategy, we identified and reviewed all documents related to the STEPS trial in order to identify key themes related to the trial's conduct and determine the extent of marketing involvement in its planning and implementation.
Results Documents demonstrated that STEPS was a seeding trial posing as a legitimate scientific study. Documents consistently described the trial itself, not trial results, to be a marketing tactic in the company's marketing plans. Documents demonstrated that at least 2 external sources questioned the validity of the study before execution, and that data quality during the study was often compromised. Furthermore, documents described company analyses examining the impact of participating as a STEPS investigator on rates and dosages of gabapentin prescribing, finding a positive association. None of these findings were reported in 2 published articles.
Conclusion The STEPS trial was a seeding trial, used to promote gabapentin and increase prescribing among investigators, and marketing was extensively involved in its planning and implementation.
G. Caleb Alexander; Seeding Trials and the Subordination of Science: Comment on "Study ofNeurontin: Titrate to Effect, Profile of Safety (STEPS) Trial", Arch Intern Med, Jun 2011; 171: 1107 - 1108.” bir makale başta bilim çevreleri olmak üzere kamuoyunu bilimsel sahtekarlıklara karşı bir kere daha uyardı.
Daha önce Pfizer manipüle ettiği sözde bilimsel yayınlarla kamuoyunu yanıltmış ve Neurontin ile ilgili negatif çalışmaları örtbas etmiş ve bu durum binlerce sayfa dökümanın incelenmesi sonucu uzmanlar tarafından ispat edilmiş ve firma milyonlarca dolar tazminat ödenek zorunda kalmıştı. Pfizer’in uyguladığı ve uygulamaya devam ettiği taktik aslında çok basitti. Etki elde edilmeyen veya negatif etki elde edilen çalışmaları yayınlamamak veya yayını mümkün olduğu kadar geciktirmek, negatif sonuçları çarptırarak pozif gibi göstermek veya negatif çalışmaları pozitif çalışmalarla ayni havuza atarak elma ve armutları beraber değerlendirip negatif sonuçları kamufle etmek. Diğer bir yöntemde bilimsel değeri olmayan yemleme “seeding” araştırmalar..
Pfizer’in kendi dökümanları üzerinde yapılan incelemelerde Neurontin ile ilgili en az 16 araştırmada ilacın satışını artırmak için sonuçların değiştirldiği, bazı negatif sonuçların çıkartıldığı veya değiştirldiği tesbit edilmiştir. Diğer taraftan yapılan 20 araştırmadan 8 tanesi tıbbi dergilerde yayınlanmamış, diğer 8 tanesinin protokolu değiştirilerek alternatif sonuçlara gidilmiştir.Yani bu çalışmalarda da beklenen etkiler çıkmamıştır.
Bu yıl 9 Şubatta Center for Clinical Trial at the Bloomberg School of Public Health de Neurontin Davaları ile ilgili bir seminer yapılmıştır(Thomas M. Greene Leads Seminar on Off-Label Promotion at Johns Hopkins University, “How Industry Distorted the Scientific Evidence and Turned ‘Snake Oil’ Into a $10 Billion Blockbuster: Lessons for Public Health.”). Bu simpozyumda Pfizer’in Neurontin’i endikasyon dışı alanlarda nasıl pazarladığı ve bilgileri nasıl işine geldiği gibi değiştirdiği detaylı bir şekilde tartışılmıştır. Green, Dr. Dickersin ve eski FDA başkanı Dr. David Kessler’in uzman görüşleri ile ilk defa Pfizer’e karşı RICO (Racketeer Influenced and Corrupt Organizations Act “ ahlaksız organizasyonlar”) davasını açmış ve kazanmıştır. Bu dava Pfizerin gerçek dışı bilgilerle ilacın endikasyon dışı kullanımını sağladığını ispatlayrak 47 milyon dolar tazminata ve hemen akabinde “California Unfair Competition” kanununa göre 102 milyon dolar daha ceza ödemesine yol açmıştır.
D. Samuel ve arkadaşları yaptıkları araştırmada Pfizer tarafından yayınlanan çalışmaların ilaç satışlarını artırmak için yapılmış yemleme çalışmalar olduğunu ortaya koyuyor. Hernekadar yemleme “seeding” çalışmalar suç olmasada “ETİK DIŞI” Kabul edilmektedir. Bu çalışmalarla doktor ve hastalar kandırılmakta, araştırmaya katılanlar hakikaten araştırma yaptıkların zannetmekte ve bunun karşılığı firmalardan ciddi maddi çıkar sağlamaktadırlar. Çalışmaya katılanların hemen hiçbirisi makaleyi bile görmemektedir.
Yukarıda bahsettiğimiz RICO vakasında mahkeme 3 Kasım 2010 da şu kararı veriyor “NEURONTİN kanunsuz bir şekilde, hemen hiçbir bilimsel veriye dayanmadan, endikasyon dışı aşırı satışı FDA kurallarına da uymamaktadır. Beş haftalık duruşma sonucu mahkeme Pfizer’in çeşitli hile ve sahtekarlık (fraud) yöntentemleri ile NEURONTİN’i endikasyon dışı olarak bipolar bozukluklarda, migrende ve nöropatik ağrıda (özelikle 1800 mg/gün doz ve üstünde) pazarladığını, NEURONTİN’in yanlız postherpetik nöralji ve epilepside endikasyonu olduğuna karar verdi (MAHKEME DOSYASI YAZIMIZIN EKİNDE GÖRÜLEBİLİR).
Umarız Türk yetkililer ruhsat verirken dosyaları daha iyi inceler ve dünyadaki gelişmeleri firma toplantılarından değil, tarafsız araştırmacıların yayınlarından öğrenirler.
NOTLAR:
1. Türkiyede halen her türlü nöropatik ağrıda, çeşitli firmaların jenerik ürünlerinde farklı endikasyonlarda!!!! ve 3600 mg a kadar dozlarda Sağlık Bakanlığı izni ile kullanılabilmektedir).
2. Neurontin ile ilgili yemleme çalışmalarına örnekler (acaba kaç hocamız veya doktorumuz bu referanslarla meslekdaşlarını yanılttı? Ve karşılığında neler aldılar????)
Efficacy of gabapentin as adjunctive therapy in a large, multicenter study. The Steps Study Group.Morrell MJ, McLean MJ, Willmore LJ, Privitera MD, Faught RE, Holmes GL, Magnus L, Bernstein P, Rose-Legatt., Seizure 9: 241-248, 2000 (Columbia University, The Neurological Institute, New York, NY, USA.)
Dosing to efficacy with neurontin: the STEPS trial. Study of Titration to Effect Profile of Safety., Morrell MJ., Epilepsia. 1999;40 Suppl 6:S23-6; discussion S73-4. (Department of Neurology, Columbia University College of Physicians & Surgeons, New York, New York, USA.)
AUStralian study of titration to effect profile of safety (AUS-STEPS): high-dose gabapentin (neurontin) in partial seizures.Beran R, Berkovic S, Black A, Danta G, Dunne J, Frasca J, Grainger K, Kilpatrick C, McKenzie R, McLaughlin D, Schapel G, Somerville E., Epilepsia. 2001 Oct;42(10):1335-9 (Strategic Health Evaluators, Chatswood, Australia.)
Outcome evaluation of gabapentin as add-on therapy for partial seizures. "NEON" Study Investigators Group. Neurontin Evaluation of Outcomes in Neurological Practice.Bruni J., Can J Neurol Sci. 1998 May;25(2):134-40. (Wellesly Hospital, Toronto, Ontario, Canada)